سد موانع داخلی، مقابل تولید و واردات

گفتگوی ماهنامه «صنعت نساجی و پوشاک» با مهندس‌هادی شاه حمزه مدیرعامل شرکت سمانقاله

شرکت سمانقاله در چه زمینه‌هایی فعالیت‌ می‌کند؟
شرکت سمانقاله حدود 14 سال است که به‌صورت مستقل با برند SN.BELT تاسیس شده است. این شرکت در زمینه تولید انواع تسمه‌های نقاله PVC و PU و کلیه اتصالات مربوط به آن فعالیت‌ می‌کند که این محصولات در صنایع غذایی، صنایع نساجی و … مصرف‌ می‌شود. در کنار آن، فعالیت‌هایی هم در زمینه واردات و عرضه قطعات مورد نیاز صنعت نساجی مانند کاتس، اپرون، تسمه‌های انتقال نیرو، تسمه‌های سراسری و قطعات وابسته‌ای که مربوط به خطوط ریسندگی است، انجام‌ می‌دهد. شرکت سمانقاله درحال‌حاضر نماینده انحصاری شرکت NITTA ژاپن، شرکت ZWR چین و شرکت‌های OMATEX و ZENtex ایتالیا محسوب‌ می‌شود. همچنین حدود 300 شرکت ریسندگی داخلی، چه در زمینه خرید و چه در زمینه دریافت مشاوره‌های تخصصی، با ما در ارتباط هستند.

در بخش تولید با چه مسائل و مشکلاتی مواجه هستید؟
یکی از بزرگترین مشکلاتی که مخصوصا در یک تا یک و نیم سال گذشته با آن مواجه شده‌ایم، واردات تجهیزات است که متاسفانه امسال با توجه عدم تخصیص ارز برای واردات دستگاه‌ها بسیار حادتر شده است. به طور مثال، ما در داخل کارخانه حدود 43 دستگاه و تجهیزات مختلف داریم و در حال حاضر، به 7 تا 8 دستگاه جدید نیاز داریم که همه کارهای مربوط به واردات آنها انجام شده است. اما متاسفانه اجازه ثبت سفارش و واردات این دستگاه‌ها داده نمی‌شود. زمانی هم که درباره چرایی این موضوع سوال‌ می‌کنیم، یکی از دلایلی که ذکر‌ می‌کنند این است که کشور با مشکل کمبود برق مواجه است و هرچه ورود تجهیزات و دستگاه به کشور کمتر باشد، به حل این مشکل کمک‌ می‌کند. در حالی که این کار نیاز به زیرساخت دارد و اگر اجازه واردات تجهیزات داده نشود، طبیعتا بخش تولید کشور متوقف‌ می‌شود. متاسفانه ما در کشور هنوز نمی‌دانیم که باید به تولید و خودکفایی بپردازیم یا اینکه به سمت واردات برویم. زمانی که تولید انجام نشود، باید نیاز کشور از طریق واردات تامین شود که متاسفانه در بخش واردات هم با یک سری مشکلات از جمله تخصیص ارز مواجه هستیم. درواقع اکنون در یک شرایط معلق قرار داریم و نه‌ می‌توانیم فعالیت تولیدی خود را به‌درستی انجام دهیم و نه‌ می‌توانیم در حوزه واردات کار کنیم.
در جمع‌بندی پاسخ به سوال شما، یکی از مشکلاتی که امروز در بخش تولید با آن مواجه هستیم این است که نمی‌توانیم خط تولید خود را گسترش دهیم. تجهیزات هم باید تجهیزات به‌روزی باشند. ما اگر بخواهیم از تجهیزات داخلی استفاده کنیم یا امکان تولید آنها در داخل کشور وجود ندارد و یا اینکه این تجهیزات به‌روز نیستند. باید توجه داشته باشیم که ما در کشور مشکل تحریم را داریم و از نظر علم و فناوری نسبت به کشورهای دیگر عقب هستیم. لذا باید تجهیزات روز دنیا را وارد کشور کنیم تا بتوانیم همگام با دنیا حرکت نماییم.

در حوزه واردات قطعات چه مشکلاتی دارید؟ آیا روال کاری به‌صورت طبیعی پیش می‌رود یا خیر؟
در چند سال گذشته، موضوع تحریم‌ها باعث شده که ما دائما تغییر مسیر بدهیم تا بتوانیم به نحوی از سد این تحریم‌ها عبور کنیم. در واقع، هر راهی پیدا می‌کنیم، قانون جدیدی وضع‌ می‌کنند تا تحریم محکم‌تر شوند. در حال حاضر، مشکل نقل و انتقال پول هنوز وجود دارد، اما این مشکل را از طریق تاسیس یک شرکت خارجی در کشور ثالث با برند خودمان تا حد زیادی رفع کردیم و کار خودمان را حداقل در بخش اروپا به پیش می‌ببریم. در بخش چین هم فرآیند انتقال پول از طریق صرافی‌ها یا کارگزاران بانکی با هزینه نه‌چندان‌زیادی در حال انجام است هرچند فرآیند آن قدری زمان‌بر است.
در واقع، مشکل اصلی ما مسائل خارجی یا تحریم‌ها نیست بلکه بیشتر با مشکلات و قوانین داخلی مواجه هستیم. امروز‌ می‌توانیم هر کالایی را نهایتا با پرداخت هزینه بیشتر یا استفاده از کشور ثالث وارد کشور کنیم، اما بیشتر مشکل ما با قوانین داخلی است که اجازه کار را نمی‌دهد و همه کالاها را به یک چشم نگاه‌ می‌کند. به طور مثال، امروز در کنار اقلامی مانند لوازم زینتی که وارداتشان ممنوع است، واردات ملزومات و تجهیزات نساجی و حتی تجهیزاتی که مربوط به دارو‌ می‌شود نیز به مشکل خورده است که باید این موارد از هم تفکیک شوند. ما کالای لوکس وارد نمی‌کنیم بلکه کالایی را وارد‌ می‌کنیم که دقیقا مرتبط با تولید است و تولید هم مرتبط با کار و نیروی انسانی است که همواره باید در کشور فعال باشد. اما متاسفانه دقیقا در همین بخش‌های حیاتی برای کشور متوقف‌ می‌شویم. خود ما تا سال گذشته، هر سال حداقل 4 تا 5 نفر نیروی جدید به شرکت‌مان اضافه‌ می‌کردیم اما امسال نه تنها نیروی جدید اضافه نکردیم، بلکه 3 نفر را هم به دلیل مشکلات مربوط به عدم واردات تجهیزات تولید، قطعی برق، کاهش فروش و … تعدیل کردیم و اگر قرار باشد این روند ادامه پیدا کند، ادامه فعالیت‌ها با مشکل مواجه خواهد شد.

شرایط بازار را چطور ارزیابی می‌کنید؟
بازار فروش ما بعد از پایان کرونا بسیار خوب شد و تقریبا به مدت دوسال رو به جلو حرکت‌ می‌کردیم ولی متاسفانه امسال از ابتدای سال تا به امروز به‌دلیل تعطیلات مکرر در فصل بهار و اواخر تابستان، قطعی برق و … شرکت ما نیز مانند سایر شرکت‌ها با رکود اقتصادی مواجه بوده است. در بخش مالی هم شرکت‌ها با مشکلات زیادی در پرداخت‌های خود مواجه هستند و به‌دلیل قطعی مکرر برق و توقف مکرر کارخانجات، راندمان آنها حدود 40 درصد پایین آمده است که طبیعتا این مشکلات در ادامه متوجه ما‌ می‌شود.

با توجه به این شرایط صحبت از توسعه فعالیت‌ها‌ می‌تواند معنایی داشته باشد؟
ما برنامه‌هایی برای توسعه در نظر داریم که به دلیل مشکلات موجود متوقف شده است. به عنوان مثال، ما 2 کانتینر مواد اولیه در بندر شانگهای داریم که به دلیل عدم تخصیص ارز و ثبت سفارش، نمی‌توانیم وارد کنیم. همچنین دستگاه آماده واردات در ایتالیا و چین داریم که هنوز نتوانسته‌ایم پروسه ثبت سفارش و واردات آن را انجام دهیم. بنابراین برنامه‌های خود را دنبال کرده‌ایم و حتی پرداختی‌های خود را به کشورهای طرف معامله انجام داده‌ایم چراکه اگر این برنامه‌ها را دنبال نکنیم، باید کار خود را تعطیل کنیم. همه امید ما هم این بوده که مسائل و مشکلات داخلی حل شوند اما متاسفانه امسال نه‌تنها مشکلی حل نشده بلکه از ابتدای سال شرایط بدتر شده و بنا به دلایل مختلف، تقریبا همه فعالیت‌ها و برنامه‌های کشور متوقف شده است.

آیا تغییرات صورت‌گرفته در قوه مجریه می‌تواند تغییری در شرایط فعلی ایجاد کند؟
تا جایی که من اطلاع داریم بسیاری از اعضای کابینه جدید در گذشته نیز در سمت‌های مختلف حضور داشته‌اند و اگر قرار بود تحول مثبتی رخ دهد، در گذشته اتفاق‌ می‌افتاد. مگر اینکه تیم اجرایی جدید با توجه به شرایط رکودی فعلی و شرایط اقتصادی بخش تولید و صنعت، تغییراتی را در وضع موجود ایجاد نمایند. باید توجه داشت که سیاست‌های دولت ممکن است همان لحظه تاثیری در بخش صنعت نگذارد، اما هر اشتباهی چند ماه بعد تاثیرات خود را در زمینه کاهش تولید و بیکاری افراد‌ خواهد گذاشت.

و نکته پایانی؟
ما در این مصاحبه بیشتر نکات منفی را مطرح کردیم چراکه حل مشکلات و حرکت روبه‌جلوی بخش تولید برای ما مهم است. با توجه به اینکه مسئولان کشور از بهبود تولید و خودکفایی صحبت‌ می‌کنند، این صحبت‌‌ها باید در عمل اجرا شوند. اگر این اتفاق صورت گرفته و مسئولان کشور امید را از ما به‌عنوان تولیدکننده و واردکننده نگیرند‌، می‌توانیم کار خود را ادامه بدهیم. اما اگر مشکلات در عمل حل نشوند، طبیعتا هر تولیدکننده‌ای در نقطه‌ای ناامید خواهد شد. امیدواریم در زمینه تامین مواد اولیه، تجهیزات، انرژی و سایر ملزوماتی که بخش تولید نیاز دارد، هرچه سریع‌تر کارهای زیربنایی انجام شود تا بخش تولید بتواند از مشکلات فعلی عبور کند.